Với sự phát triển của khoa học công nghệ và trí thông minh nhân tạo, việc dạy và học lập trình ở trẻ em được nhắc đến như một giải pháp chuẩn bị từ sớm để tránh thất nghiệp hậu cách mạng công nghiệp 4.0. Không chỉ vậy, việc cho trẻ học lập trình sớm sẽ mang lại nhiều lợi ích cho trẻ hơn bạn nghĩ đấy! Theo nghiên cứu, học lập trình không những giúp trẻ phát triển trí thông minh và tư duy mà còn giúp trẻ có nghề nghiệp ổn định cho tương lai.

Ngày càng có nhiều ý kiến cho rằng nên dạy trẻ em lập trình ngay ở cấp tiểu học hoặc… sớm hơn. Vì sao?

Trong buổi tiếp chuyện công dân qua Google Hangouts ngày 14/2/2013, Tổng thống Mỹ Barack Obama tỏ ý tán thành việc dạy kỹ năng lập trình cơ bản trong trường học: “Tôi mong trường học bảo đảm cho học sinh biết cách dùng máy tính để sáng tạo, chứ không chỉ thụ hưởng”. Obama kể về cuộc trò chuyện của ông với người sáng lập Facebook – Mark Zuckerberg. Điều gây ấn tượng cho ông là Zuckerberg tự học lập trình từ bé vì muốn tạo ra trò chơi điện tử.

Chính vì thế, việc cho trẻ em học lập trình từ nhỏ không còn là câu chuyện gì mới mẻ ở nước ngoài. Ngoài việc giáo giục, trẻ được tiếp xúc sớm với lập trình còn mang lại những điều thú vị và mới mẻ cho con trẻ chúng ta, cùng điểm qua những lợi ích của thể như sau:

• Hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh
  Hầu hết chúng ta không biết về xuất phát điểm để tạo ra một chiếc điện thoại thông minh, mạng xã hội một trò chơi điện tử. Kiến thức lập trình cơ bản có thể thay đổi cách chúng ta tương tác với các công nghệ mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Những kiến thức này cho phép các bạn trẻ hình thành nên thói quen tư duy logic từ rất sớm, và giúp ích nhiều cho các tình huống trong cuộc sống sau này.
• Code giúp tăng sự sáng tạo
  Chắc chắn rồi, khi học lập trình trẻ em từ lúc còn nhỏ phương pháp giáo dục rất đặc biệt. Ở đây chủ yếu là cho các bé tiếp xúc các hoạt động liên quan tới lập trình. Những hoạt động này tạo cho các bé cảm giác vô cùng hấp dẫn và vui vẻ. Các bé dường như không phải chịu bất kì áp lực nào mang 2 tiếng “ học tập” cả. Lồng ghép vào các trò chơi là những kiến thức lập trình vô cùng hữu ích dành cho các bé. Đây quả là 1 phương pháp học tập hiệu quả phải không ?
• Cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề
  Khi các bạn nhỏ viết code, chúng sẽ gặp các vấn đề phức tạp và được học cách chia chúng thành các phần nhỏ hơn để giải quyết. Theo Dan Crow, CTO của SongKick giải thích: “Tư duy lập trình dạy cho bạn cách giải quyết các vấn đề lớn bằng cách chia nhỏ chúng thành một chuỗi các vấn đề nhỏ hơn, dễ quản lý hơn.” Tư duy logic này là một công cụ mạnh mẽ trong trường học, công việc và cuộc sống

• Tăng khả năng tư duy logic dành cho các bé

Đây chính là điều mà các ngành kĩ thuật và công nghệ rất cần. Một bộ óc logic sẽ giúp cho các bé có các quyết định chính xác hơn. Hơn thế nữa các giải quyết vấn đề luôn là nhanh nhất, ngắn nhất. Đó chính là nhờ vào khả năng tư duy logic và sắp xếp các phương áp một cách nhạy bén.

• Nhu cầu về nghề lập trình trong tương lai

  Chắc chắn rằng, xã hội ngày càng phát triển nhu công về các nhân lực trong ngành công nghệ ngày càng tăng. Học trong ngành lập trình các bé sẽ bớt được gánh nặng về công việc sau này. Đối với một xã hội công nghệ phát triển thì nhu công nhân công về khoa học máy tính không bao giờ hạ nhiệt. Theo ước tính của các chuyên gia thì thu nhập của nhân công ngành công nghệ sẽ . Cao hơn lên tới 40% so với các ngành làm việc khác. Hứa hẹn đây là một cánh cửa vô cùng rộng mở với các bé về cơ hội việc làm với lương hấp dẫn.

Học lập trình từ mấy tuổi là hợp lý?

Hiện nay, có khá nhiều bậc phụ huynh quan tâm đến việc cho con mình học code. Theo khảo sát gần đây của csedu.gallup.com, 91% các vị phụ huynh muốn con em mình được học lập trình, và 93% bố mẹ cảm thấy việc học lập trình là cần thiết trong mỗi trường học. Một khảo sát khác cũng chỉ ra tỉ lệ học sinh trung học muốn học code là rất cao, chiếm 54% những môn học được các bạn nhỏ yêu thích.

Với nhu cầu bức thiết trong việc học lập trình từ sớm như vậy, đâu là độ tuổi thích hợp để các bạn trẻ bắt đầu học lập trình?

Các CTO của trang web dạy lập trình cho trẻ Tynker đã có một cuộc thăm dò với nhóm Hiệp hội Công nghệ Giáo dục Quốc tế (ISTE) trên LinkedIn về vấn đề nên giới thiệu các kỹ năng lập trình cho trẻ ở độ tuổi nào?

Đây là kết quả thăm dò ý kiến (trên tổng số 168 người để lại ý kiến):

Nhìn chung, không có một quy định nghiêm khắc nào về độ tuổi bắt đầu học lập trình. Tuy nhiên, gần 75% số người được hỏi đều cho rằng học sinh nên học viết code từ tiểu học. Điều này có ý nghĩa khi học một ngôn ngữ lập trình rất giống với việc học một ngôn ngữ thực tế: càng sớm, càng tốt.

Theo nghiên cứu khoa học, trẻ em từ 7 tuổi trở lên có thể bắt đầu viết code và học lập trình cơ bản. Ở độ tuổi này, trí não của các em đã phát triển đủ để tiếp thu về các khái niệm lập trình cơ bản, bên cạnh đó, học lập trình ở độ tuổi này sẽ phát huy khả năng tư duy logic của trẻ sau này. Tuy nhiên, nói vậy không đồng nghĩa với việc học lập trình là muộn đối với các bạn học sinh cấp 2, cấp 3. Ở mỗi độ tuổi khác nhau, các em có thể lựa chọn cho mình một cách học khác nhau để có thể phát huy tối đa khả năng của mình.

Để học lập trình, các em cần chuẩn bị gì?

• Kiến thức
  
  • Toán học
    Tuỳ theo độ tuổi học lập trình mức độ cần thiết của toán sẽ khác nhau. Với các bạn ở lứa tuổi tiểu học sẽ không quá cần toán để có thể lập trình. Tuy nhiên, toán lại là một điều kiện cần thiết để có thể phát triển hơn kỹ năng lập trình ở lứa tuổi lớn hơn.
    
  • Tiếng anh
    Để việc học lập trình dễ dàng hơn, các bạn trẻ cần biết tiếng anh. Trẻ biết tiếng Anh sẽ tiếp cận và làm quen với máy tính dễ dàng hơn. Các trang web học trực tuyến cho trẻ cũng chủ yếu được sáng tạo bởi các nhà phát triển nước ngoài vì vậy giao diện chủ yếu của chúng là tiếng Anh. Trên hết, gần như tất cả các cấu trúc lệnh của các ngôn ngữ lập trình phổ biến đều dùng thuật ngữ Tiếng Anh để diễn tả, vậy nên sẽ dễ dàng cho trẻ hơn nếu trẻ biết tiếng Anh trước khi học lập trình.
    
• Tính cách
  Trẻ em nên luyện cho mình đức tính kiên trì nếu muốn học lập trình. Nhìn chung, lập trình sẽ không quá khó nhưng để đạt kết quả thì không thể chỉ học trong ngày một ngày hai được. Bên cạnh đó, có nhiều vấn đề trong lập trình sẽ cần khả năng tập trung cao để có thể hiểu và áp dụng được.

Kết

Dạy học lập trình cho trẻ từ sớm là một điều cần thiết để trẻ phát triển tư duy tốt hơn cũng như phát triển các kỹ năng mềm khác. Cho trẻ học lập trình chính là vẽ nên tương lai rộng mở hơn cho các bạn trẻ. Nhưng trên hết, hãy tôn trọng sở thích và lựa chọn của các con, để trẻ em không cảm thấy áp lực khi tham gia bất kì môn học nào.